Tên thật: Nguyễn Thị Bích Ngoan
Nghệ danh: Thanh Ngoan
Sinh năm: 1966
Quê quán: Thái Bình
Diễn viên Nhà hát Chèo Việt Nam từ năm 1983
Chức vụ (chức danh) hiện tại: Giám đốc Nhà hát Chèo Việt Nam
Trình độ chuyên môn cao nhất: Tiến sĩ Nghệ thuật học (2021)
Danh hiệu được phong cao nhất: NSND (2019)
Huy chương Vàng Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp các năm 1988, 1990, 1995
Huy chương Vàng Hội thi Tiếng hát Chèo các năm 1981, 1992
Huy chương Vàng Hội thi trích đoạn Chèo hay năm 1993
Giải thưởng Sao Đỏ của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam năm 2000
Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2016
Đạo diễn Nhà hát Chèo Việt Nam từ năm 2007
Tác phẩm chính đã dàn dựng: “Trinh phụ hai chồng”, chương trình Hát Xẩm, chương trình âm nhạc “Năm cung Chèo”,, “Rồng Phượng”, “Vân dại”, “Áo khoác da người”…
Sinh ra trên đất Thái Bình, ngay từ hồi 9 tuổi, Thanh Ngoan đã đi học hát chèo ở khắp nơi trong tỉnh. Trong một lần hát phục vụ đại hội Đảng trong huyện, chị tình cờ biết Nhà hát chèo Việt Nam về tuyển diễn viên. Thế là cô bé Thanh Ngoan bấy giờ mới 13 tuổi, khăn gói quả mướp lên Hà Nội, một mình đeo đuổi nghiệp chèo.
Từ đó đến nay đã gần 40 năm, cô trò Thanh Ngoan bé nhất lớp nay đã trở thành Nghệ sĩ ưu tú với nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý.
Nghệ sĩ Thanh Ngoan và Đức Vĩnh biểu diễn tiết mục “Lời mẹ ru con”.
Các giải thưởng
– 1981: HCV Giọng hát Chèo hay, tổ chức tại Thái Bình.
– 1988: HCV Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc tại Nam Định.
– 1990: HCV Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc tại Thái Bình.
– 1991: Diễn viên xuất sắc của Sân khấu Chèo Hà Nội.
– 1992: HCV Giọng hát Chèo toàn quốc.
– 1993: HCV với Các trích đoạn Chèo Tuồng hay tại Ninh Bình.
– 1994: Được Tạp chí Sân khấu bình chọn là Ngôi sao sân khấu.
– 1995: HCV Hội diễn Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc.
– 2000: Giải thưởng Sao đỏ của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam.
– 2016: Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ
Nghệ sĩ Thanh Ngoan cho biết, Nhà hát Chèo Việt Nam lên kế hoạch đưa nghệ thuật truyền thống vào giảng dạy trong trường học.
Thanh Ngoan là người đầu tiên đưa ca trù vào chèo với vai chủ quán Hồng Châu trong vở Hồ Xuân Hương. Chị diễn sắc sảo và điêu luyện trong cả vai đào lệch và đào thương. Bằng sự lao động nghiêm túc, chị đã gặt hái được nhiều thành công xứng đáng. Đến một ngày, chị nhận thấy nếu mãi khai thác cái độc ác của những vai đào lệch sẽ dễ bị theo lối mòn. Chị quyết định pha chút hài hước vào các nhân vật và thể hiện sự chiêm nghiêm này qua vai Phương trong Nỗi đau tình mẹ hay vợ Cả Dọc trong Vợ chồng Cả Dọc.
Thanh Ngoan từng bôn ba nhiều nơi trên thế giới với điệu Chèo. Càng đi xa, chị càng thấy gắn bó với loại nghệ thuật truyền thống này. Chị kể: “Có người nói với tôi là mặc dù không hiểu ngôn ngữ, nhưng khi nhắm mắt và lắng nghe Chèo, họ cảm nhận một cuộc sống thanh bình. Họ mong một lần được đặt chân lên quê hương của những giai điệu đó”.
Không chỉ thành công trong lĩnh vực nghệ thuật, NSƯT Thanh Ngoan còn tham gia nhiều hoạt động khác. Chị hiện là Uỷ viên Hội liên hiệp thanh niên thành phố Hà Nội. Hàng tháng, chị đứng ra tổ chức các chương trình giới thiệu bộ môn nghệ thuật truyền thống như tuồng, chèo ở Cung văn hóa học sinh – sinh viên Hà Nội. Sau sự đón nhận nồng nhiệt của công chúng dành cho CD Năm cung chèo, chị đang gấp rút tiến hành thu âm một CD mới.